جشنواره خوشمزه اردبیل

این یک جشنواره غذایی عادی نیست

طعم واقعی غذای طبیعی

بیایید به سرزمین رویایی لبنیات برویم! استان اردبیل در شمال غربی ایران. اردبیل با هوایی دلنشین، مناظری دلربا و محصولات لبنی بسیار خوشمزه یکی از جاذبه‌های گردشگری فوق العاده ایران است. از ماه ژوئن تا آگوست، بسیاری از گردشگران از اردبیل دیدن می‌کنند تا هم خنک شوند و هم از طعم غذا‌های طبیعی این منطقه لذت ببرند. از همین رو هر ساله یک جشنواره غذایی در نیر، در نزدیکی اردبیل برگذار می‌شود، اما این یک جشنواره غذایی عادی نیست. این جشنواره مختص آش، غذای سنتی ایرانی است.

جزئیات بیشتر از آش

بگذارید کمی بیشتر از آش و اهمیت فرهنگیش بگوییم. آش، یک نوع سوپ غلیظ است که معمولا شامل انواع حبوبات، سبزیجات و ادویجات می‌شود. پیش از آنکه برنج از هند به ایران برسد و تبدیل به بخش مهمی از غذای ایرانیان بشود، اکثر مردم آش و کباب را به عنوان غذا‌های اصلیشان می‌خوردند. حتی امروزه با وجود فست فود‌ها و غذا‌های بسیار مختلف در آشپزخانه ایرانیان، آش محبوبیت و تنوع خود را همچنان حفظ کرده است.

هر شهر یا روستا در ایران آش را به شیوه متفاوتی می‌پزد و چیزی که آش استان اردبیل به آن معروف است، آشی است که با دوغ و سبزیجات وحشی که در کوهها می‌روید، درست می‌شود. هر خانواده می‌تواند ترکیب مختلفی از دیگر مواد اولیه را هم به آش اضافه کند. آش دوغ در سراسر ایران معروف است و بعضی از استان‌ها حتی نسخه خودشان را از این غذا دارند، اما هیچکدام به اندازه آش دوغ اردبیل شهرت ندارند.

آش همچنین نقش پر رنگی در فرهنگ ایرانیان دارد. خانواده‌ها یا همسایگان در کنار یکدیگر جمع می‌شوند و در مقیاس بزرگ آش می‌پزند تا مقداری از آن را به دیگران بدهند. در عزاداری ماه محرم، بسیاری از خانواده‌ها به نام امام حسین نذر می‌کنند تا آش یا غذا‌های دیگری بپزند و اگر کسی آرزویی داشته باشد، آش را در حین پخت هم می‌زند و آرزو می‌کند. سپس آش بین همسایگان و مردم محل پخش می‌شود و عقیده بسیاری بر این است که اگر کسی که آش را می‌خورد، از غذا لذت ببرد، برای روح گذشتگانشان دعا خواهد فرستاد.

رویداد‌های دیگری نیز وجود دارند که در آنها آش پخته می‌شود. یکی از آنها آش پشت پا نام دارد، که برای کسی که به تازگی به جایی دور سفر کرده نذر می‌شود، و آش دندونی، که هنگامی که یک نوزاد اولین دندانش در می‌آید، پخته می‌شود. مردم بر این باورند که پختن و پخش کردن آش به این دلایل، می‌تواند برای شخصی که نذر به نامش بوده، سلامتی و خوش شانسی به ارمغان بیاورد.

جشنواره آش نیر مکانی برای امتحان کردن انواع مختلف آش از سراسر کشور است. آشپز‌ها (که اکثرا خانم هستند) از اردبیل و دیگر استان‌ها به نیر می‌آیند تا دستپخت خودشان یا مادربزرگ‌هایشان را به نمایش بگذارند. دیگ‌های بزرگی بر روی اجاق یا آتش گذاشته شده و خانم‌ها مهارتشان را در پختن خوشمزه ترین آش‌ها و غذا‌های ایرانی به نمایش می‌گذارند.

شرکت کنندگان اردبیلی نه فقط آش دوغ، بلکه بیش از ده نوع مختلف آش را ارائه می‌دهند. باقی شرکت کنندگان نیز هر کدام نسخه‌های دیگری از آش را به مسابقه می‌آورند. در پایان، آش‌ها توسط یک گروه از داوران امتحان شده و سه نفر برنده اعلام می‌شوند تا جوایزشان را دریافت کنند.

جشنواره آش معمولا با دیگر مراسمات فرهنگی، مانند موسیقی، نمایش‌های کمدی و فولکلور، و نمایش صنایع دستی همراه است. موسیقی سنتی آذری که توسط استادان موسیقی به نام عاشیق نواخته می‌شود، روح تمام اجتماعات این چنینی در اردبیل است. آهنگ‌ها معمولا مضمون عاشقانه، طبیعت و داستان‌های قهرمانی و پهلوانی دارند که همراه با رقص‌های سنتی محلی اجرا می‌شوند.
شهر نیر در مسیر بین اردبیل و سرعین قرار دارد. سرعین شهر معروف چشمه‌های آب گرم است و نیر خودش نیز پنج چشمه آب گرم معروف دارد. بولاغلار یکی از این مناطق می‌باشد که درواقع منطقه‌ای تفریحی بوده و محل برگذاری این جشنواره نیز هست. گردشگران می‌توانند از محصولات طبیعی این منطقه مانند لبنیات و عسل لذت ببرند. درواقع هیچ سفری به استان اردبیل بدون صبحانه با خامه و عسل محلی کامل نخواهد شد!