اسب همه چیز است
اسب، همه چیز ترکمن‌های ایران است. سنت‌های فرهنگی و هویتشان به این حیوانات زیبا گره خورده و این پیوند قوی را در تمام جنبه‌های زندگی ترکمن‌ها می‌توان دید. ضرب المثل‌هایی وجود دارد که از اهمیت اسب در فرهنگ ترکمن‌ها می‌گوید، آنها عقیده دارند “نگهداری از اسب برای خانه نعمت می‌آورد”، “اسب زندگی زمین است”، “کسی که اسب سواری کند هرگز پیر نمی‌شود” و “اسب آرزوی مردان جوان است”.
ترکمن‌های ایران و اسب‌هایشان
ترکمن‌های ایران غالبا در استان‌های گلستان و خراسان شمالی در شمال شرقی ایران در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان زندگی می‌کنند. زبانشان ترکی و فارسی است و نماد‌های فرهنگی قوی و فراوانی دارند. در طی تاریخ، ترکمن‌ها اسب‌های معروف ترکمن را پرورش دادند، که دو نژاد از آنها یموت و گوکلان نام دارند و نژاد‌های مخصوص ایران هستند. نژاد دیگر، آخال‌تکه اسبی با شهرتی جهانی در مرکز آسیا است. این اسب‌ها از خالص ترین نژاد‌هایی هستند که در سراسر جهان می‌توانید پیدا کنید، مخصوصا اسب‌های ترکمن که فقط برای مسابقه دادن پرورش پیدا می‌کنند.
مسابقات هیجان انگیز و طرفداران سرسختش
مسابقه اسب سواری فعالیت بسیار مهمی در فرهنگ ترکمن‌ها تلقی می‌شود. از تعطیلات ملی و مذهبی گرفته تا رویداد‌های طایفه‌ای مانند جشن‌های عروسی، مسابقات اسب سواری توسط اسب‌های تیزرو و سوارکارانی چابک همیشه در آنها به چشم می‌خورند. مسابقات رسمی اسب سواری از سال 1974 در سه شهر اصلی گنبد‌کاووس، آق‌قلا و بندر‍‌ترکمن برگذار می‌شوند. پرورش دهندگان اسب‌ها و سوارکاران تمام سال را به تمرین می‌پردازند تا در رقابت‌های بهار و پائیز شرکت کنند. مسابقه سنگین است و جایزه نقدی آن هم بسیار ارزشمند. هر مسابقه حدود 3000 تا 6000 تماشاگر را جذب خود می‌کند تا بر هیجان آن بیفزایند. کتابچه‌هایی بین مردم حاضر پخش می‌شود که اطلاعاتی از جمله شجره نامه اسب، پرورش دهنده و سوارکارش در آن موجود است و شرط بندی نیز در این رویداد‌ها امری قطعی است.
مسابقه زیباترین اسب!
این رقابتها در بین پرورش دهندگان اسب‌ها بسیار مهم بوده و هر ساله در کلاله در استان گلستان و بجنورد در استان خراسان شمالی برگذار می‌گردد. زیباترین اسب‌ها در دسته‌های مختلف سنی و جنسیتی با هم مقایسه می‌شوند. حتی کره اسب‌ها هم در کنار مادرهایشان در رقابتها شرکت می‌کنند. شجره‌نامه اسب‌ها مهمترین معیار محسوب می‌شود و در کنار آن، خانواده پرورش دهندگان که عموما سعی در خالص نگه داشتن ژن اسب‌هایشان طی نسل‌های مختلف می‌کنند.